2. września odbyła się 80.rocznica pierwszego transportu do obozu Stutthof. W hołdzie ofiarom delegacje złożyły kwiaty pod Pomnikiem Walk i Męczeństwa. Hołd złozyli też byli więźniowie.
Obchody rozpoczęły się mszą święta koncelebrowaną przez J.E ks. bp. dr. Jacka Jezierskiego w historycznym miejscu, przy krzyżu, w pobliżu byłego krematorium i komory gazowej, w miejscu, w którym 7 września 1946 roku zebrało się po raz pierwszy pięć tysięcy byłych więźniów wspominających swoich zmarłych towarzyszy niedoli.
Druga część uroczystości, w asyście Orkiestry Marynarki Wojennej oraz Kompanii Reprezentacyjnej Marynarki Wojennej RP miała miejsce pod Pomnikiem Walk i Męczeństwa.
Głos zabrali: Piotr Karczewski, doradca Prezydenta RP, który odczytał list Prezydenta RP Andrzeja Dudy, minister Jarosław Sellin, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, sprawujący opiekę nad Muzeum Stutthof w Sztutowie, przedstawicielka byłych więźniów obozu koncentracyjnego Stutthof Helena Majkowska. Helena Majkowska pseudonim konspiracyjny Ela, w czasie okupacji należała do Armii Krajowej, do pułku Baszta.
W oddziale przeszła przeszkolenie i została sanitariuszką i łączniczką. Brała udział w walkach na Mokotowie. Po kapitulacji tej dzielnicy została przewieziona wraz z grupą 39 koleżanek do obozu Stutthof, gdzie otrzymała numer 101958. W obozie mówiono o nich „kobiety pistolety”. Przeszła Marsz Śmierci i doczekała wyzwolenia. Po wojnie pracowała na poczcie i w Polskim Czerwonym Krzyżu.
Głos zabrał także Piotr Tarnowski, dyrektor Muzeum Stutthof w Sztutowie.
W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele lokalnych samorządów Starosta Nowodworski Jacek Gross, wice-starosta Barbara Ogrodowska, Wójt Gminy Sztutowo Robert Zieliński, Sekretarz Gminy Stegna, Sekretarz Urzędu Gminy w Nowym Dworze Gdańskim wraz z Przewodniczącym Rady Miejskiej.
Hołd złożyli również przedstawiciele placówek oświatowych, szkół i uczelni wyższych oraz przedstawiciele instytucji m.in. IPN czy Muzeum Stutthof.
Wydarzeniem towarzyszącym 80. rocznicy pierwszego transportu więźniów do obozu Stutthof było otwarcie wystawy „Każdy przybył z jakiegoś miejsca. Historia o budowaniu tożsamości i niepodległości. Gdynia i jej mieszkańcy” oraz prezentacja towarzyszącego jej katalogu zbiorów.
Zobacz wideo.